Ik volgde de Trans Flores Highway van Labuan Bajo naar Maumere en genoot van iedere kilometer! Nou ja behalve de kilometers waar ik wagenziek was dan…
In vier weken reisde ik van het prachtige Komodo National Park in het westen via de ongerepte jungle rondom Bajawa en Moni naar de prachtige noordkust bij Maumere. Onderweg kwamen we door pittoreske bergdorpjes en langs verlaten paradijselijke stranden. De ruim 500 kilometer over de slingerende Trans Flores Highway legde ik af met lokale minibussen en bemo’s. Een verrassend eenvoudige en tevens leuke manier om de grote afstanden af te leggen, al zorgden de bochtige wegen ervoor dat ik alle hulpmiddelen uit de kast moest trekken om niet wagenziek te worden.
Onderweg verzamelde ik allerlei praktische informatie om deze reisgids over Flores Indonesië mee te vullen. Ik deel de mooiste plekken op het eiland en vertel hoe je daar het makkelijkste naar toe kunt reizen. Ook deel ik de belangrijkste kosten en geef ik andere tips voor als jij Flores wilt gaan ontdekken.
Wil je meer weten over Flores in Indonesië? Aarzel dan niet om een reactie achter te laten onder dit artikel. Ik vind het leuk om van je te horen!
Een reis naar Flores Indonesië
Beste reistijd: april t/m oktober
Ideale reisduur: 2-3 weken
Taal: Bahasa Indonesia
Valuta: Indonesische Rupiah
Reisduur: Reken op 2 dagen (Amsterdam – Labuan Bajo)
Fijne bestemmingen op Flores
Flores is een walhalla voor natuurliefhebbers. Het eiland is bedekt met een ongerept regenwoud en langs de kust vind je vele mooie riffen en bijzonder onderwaterleven. Aangezien Flores zich ten oosten van de Wallacelijn bevindt, kom je hier andere flora en fauna tegen dan op bijvoorbeeld Bali, Java en Sumatra.
De meeste toeristen kwam ik tegen in het westen, bij Labuan Bajo en op de Komodo eilanden. Hoe verder ik naar het oosten ging, hoe minder toeristen ik tegenkwam en hoe vaker dezelfde mensen. Onderweg zie ik vulkanen, dobber ik in hot springs en ga ik op zoek naar de mysterieuze Homo Floresiensis. De trip sluit ik af met een aantal duiken bij de eilanden ten noordoosten van Maumere.
1. Labuan Bajo
Voor de meeste toeristen is het toerististische Labuan Bajo hun enige stop op Flores. Vooral omdat je vanaf hier de wereldberoemde Komodo Eilanden kunt bezoeken. Labuan Bajo voelt een beetje als het Monaco van Indonesië. Grote jachten en luxe hotels zijn hier alom vertegenwoordigd en overal in het stadje zie je grote bouwprojecten die dit beeld alleen nog maar zullen versterken. Toch is het een prima plek om de tijd tot aan je Komodo trip te overbruggen.
Wat moet je zien en doen in Labuan Bajo?
Labuan Bajo is het leukst buiten de grenzen van de stad. Huur een scooter en ontdek de heuvels in het zuiden en de watervallen in het oosten. Onderweg door deze regio’s passeer je talloze kleine dorpjes waar de mensen maar naar je blijven zwaaien en roepen.
De meest bekende waterval is Cunca Walung, maar deze kan ik je niet aanraden. De lokale bevolking verplicht je hier om een veels te dure gids mee te nemen voor een wandeling van 20 minuten. Vanaf het moment dat we onze scooter parkeerden waren ze kortaf en onvriendelijk en alleen maar uit op geld. We hebben dus rechtsomkeert gemaakt.
Weer terug op de hoofdweg gingen we op zoek naar een alternatief. Daar werden we aangesproken door een man die bevestigde dat de lokale bevolking bij Cunca Walung onevenredig veel geld vraagt aan buitenlanders. Hij adviseerde ons naar de nabijgelegen Nobo Perlamping waterval te gaan. En dat hebben we gedaan. Ook hier probeerde iemand zich nog wel op te dringen als gids, maar na aanhoudend ‘nee’ van onze kant, droop hij af. De waterval liet zich eenvoudig vinden op basis van het geluid.
Nobo Perlamping is een dubbele waterval met twee grote poelen om in te zwemmen. We kregen gezelschap van twee jongens uit het dorp die graag hun stunts aan ons lieten zien. Het was dolle pret!
Lekker eten en drinken in Labuan Bajo
Er is veel keuze aan fijne restaurants in Labuan Bajo. Je vindt ze in alle prijsklassen, maar voor Indonesische begrippen zijn de meesten wel wat duurder. Dit waren mijn favorieten:
- Warung Brothers Bajo serveert traditioneel Flores eten. Na uitgebreide uitleg van de gastheer kozen we een paar gerechtjes vanuit de verschillende delen van het eiland. Het was erg lekker en de sfeer is top!
- Mikisu Izakaya heeft maar een paar gerechten op de kaart, maar hun heerlijke tonijn is alles wat je nodig hebt.
- Santeria is een plek om gezellig te zitten en te genieten van verse gegrilde vis. De bediening is vrolijk en gastvrij en het eten smaakt prima.
Fijn overnachten in Labuan Bajo
De eerste nachten verbleef ik bij het Bayview Gardens Hotel. Het uitzicht hier is fantastisch, maar over de rest heb ik mixed feelings. Het personeel was alles behalve behulpzaam en probeerde vooral tours te verkopen, de schoonmaak was zozo en het ontbijt kwam nooit op de afgesproken tijd. Ze lieten dus de nodige steekjes vallen.
Tip! Boek je bij Bayview Gardens Hotel? Vraag dan om kamer 6. Daar verbleven we de eerste nachten. Er was een fout gemaakt door het hotel waardoor we later moesten verhuizen naar kamer 5. Deze kamer was veel kleiner, had veel gebreken en vooral het uitzicht was veel minder mooi. Toch vroegen ze hier dezelfde prijs per nacht voor. Na veel gedoe kregen we uiteindelijk toch wat geld terug.
Na onze Komodo Tour verbleven we een nacht in Green Hill Boutique Hotel. Een eenvoudig, maar schoon hotel, waar we het prima naar ons zin hadden. Het ontbijt is hier echter geen aanrader.
2. Komodo National Park
De meeste toeristen komen naar Flores voor het Komodo National Park en ik snap volledig waarom dit park zo geliefd is. De onderwaterwereld is geweldig! We zagen schildpadden, mantaroggen en veel kleurrijke koraalriffen. We maakten een driedaagse tour en het was een reis van het ene hoogtepunt naar het andere hoogtepunt. Echt een aanrader!
De eilanden zelf hebben groene en goudkleurige heuvels. Het is er stoffig en droog. Er liggen paradijselijke stranden. Een aantal daarvan kleuren roze door restjes koraal. We maakten meerdere stops voor korte wandelingen op de eilandjes.
Wat moet je zien en doen in Komodo National Park?
De dagen stonden bol van de hoogtepunten, maar het snorkelen bij de Komodo eilanden is onovertroffen. Het koraal is hier nog onaangetast en we zagen de meest bijzondere kleuren en vormen. Ook zul je hier heel veel schildpadden en met een beetje mazzel zelfs mantaroggen spotten.
Een ander hoogtepunt waren de vliegende honden. Bij een prachtige oranje zonsondergang kwamen honderdduizenden vliegende honden uit de mangrove om op zoek te gaan naar voedsel. Een spectaculair gezicht!
Ook zijn er meerdere paradijselijke stranden in Komodo National Park. De Makassar Sandbank is echt het meest maagdelijke stuk strand dat ik gezien heb. Er is helemaal niks behalve wit zand en kristalhelder water.
Wat vond ik minder leuk aan Komodo National Park?
Op Komodo Island bezochten we natuurlijk de Komodo varanen. Grote, luie, maar dodelijke draken. Indrukwekkende dieren, maar het is teleurstellend hoe ze er hier mee omgaan. Onze ‘ranger’ porde de varanen om ze actief te krijgen voor een foto. Nadat we de ranger meerdere keren hadden gevraagd dit niet te doen, zijn we maar weggelopen bij die zot.
Padar island herken je waarschijnlijk wel van de vele foto’s op Instagram. En ja, het uitzicht over de rotsen en de zee is fantastisch, zelfs als je net als ik pech hebt en door het broedseizoen niet helemaal naar de top kunt lopen. Maar voor mij werd de betovering wel verbroken door de grote hoeveelheid mensen die hier waren. Iedereen kan de steile trappen beklimmen dus echt een uniek uitzicht is het niet meer.
Een meerdaagse boottour door Komodo National Park regelen
Wij boekten onze boottour ter plekke in Labuan Bajo bij Maika Komodo Tour en waren daar dik tevreden over. We deelden de boot met slechts vier andere gasten.Onze boot was niet heel groot, maar van alle gemakken voorzien. We sliepen zelfs in een kamer met airco.
We werden goed verzorgd door de crew. Onze gids Ares leidde alles in goede banen. De Kapitein bracht ons veilig van a naar b. Het eten van kok Ryan was uitmuntend. Lekker en gevarieerd! Er was veel fruit en altijd wel wat lekkers. Daarnaast waren er nog twee assistenten die de kleine boot vaarden, waarmee we naar de eilandjes gingen en die hielpen bij van alles en nog wat. Het was gewoon top!
Tip! Bij Maika stellen ze ter plekke de tour voor je samen. Naast dat je wensen kunt doorgeven voor specifieke bestemmingen, heb je de keuze tussen snorkelen en duiken. Helaas was er geen duikinstructeur beschikbaar voor onze tour, maar het snorkelen was ook fantastisch.
Liever niet op zee slapen? Collegabloggers Lizette en Leon van The Salty Beachbums maakten een dagexcursie. Je kunt hun belevenissen op Komodo hier lezen!
3. Ruteng
Ruteng is een populaire stop vanwege de rijstvelden in de vorm van spinnenwebben die je hier vindt. Ook zijn er in een grot vlakbij Ruteng in 2004 de resten gevonden van de Homo Floresiensis.
Wat moet je zien en doen in Ruteng?
De omgeving van Ruteng laat zich het beste verkennen per scooter. Maak een ronde rondom Ruteng en bezoek onder meer het Cancar spiderweb ricefield. Dit rijstveld lijkt inderdaad sprekend op een spinnenweb, maar dan heldergroen.
Ook de grot waar de Homo Floresiensis is opgegraven is een aanrader. Deze menssoort, staat ook bekend als de ‘Hobbitmens’, omdat ze slechts rond de 100 centimeter lang werden en hele grote voeten hadden. Op zo’n 20 kilometer van Ruteng in de Liang Bua grot zijn de resten van 15 skeletten gevonden. Deze kun je vandaag de dag bezoeken, net zoals het nabijgelegen museum. Hier leggen ze alles uit over de opgravingen en de kenmerken van de Homo Floresiensis.
Toen wij aankwamen leken de grot en het museum gesloten, maar toen we weer weg wilden rijden, kwam er een oude dame aangesjokt met een sleutel. Zij houdt vanaf haar huisje iets verderop in de straat in de gaten of er bezoekers komen. Heb dus even geduld als je hier voor de poort staat.
We hebben ook nog gekeken naar het maken van een trekking naar het traditionele dorp Wae Rebo. Alhoewel het ons erg mooi leek, hebben we het vanwege de zware regenval die dagen niet gedaan.
Lekker eten en drinken in Ruteng
- Dapur Koki Kembar is een plek met lokale en bekendere Indonesische gerechten op het menu. Veel locals hier.
- Kopi Mane Inspiration is een leuke plek voor een eenvoudige maaltijd en om op te warmen met een goede kop thee.
Fijn overnachten in Ruteng
In Ruteng heb je veel keuze uit goed gewaardeerde homestays. Wij verbleven bij Ricardo, Linda en hun gezin bij D-Rima homestay. De eerste avond was er een Katholieke viering in de woonkamer van de homestay, het zat vol met scholieren die allemaal maar wat graag met ons en andere gasten op de foto gingen. Je maakt nog eens wat mee in een homestay en alleen om die reden zou ik iedereen op Flores wat nachten in een homestay aanbevelen.
4. Bajawa
Bajawa is een hele leuke bestemming op Bajawa. Je vindt er heuvels, ongerepte jungle en op de achtergrond een perfecte kegelvormige vulkaan. Deze vulkaan Inerie is bepalend voor het hele landschap; van de vruchtbare grond, tot de warmwaterbronnen vlakbij.
Wat moet je zien en doen in Bajawa?
Ook in Bajawa huur je het beste weer een scooter. Je kunt een mooie ronde rijden ten zuiden van Bajawa. Eerst ga je naar de top van de Wolobobo op (goede naam!), waar je een prachtig uitzicht hebt op de Inerie. Vanaf daar rijdt je door naar Bena; één van de traditionele dorpjes hier. De huizen zijn in de voor deze regio typische stijl gebouwd. De inwoners zijn Katholiek, maar gebruiken nog volop inheemse rituelen. We zien dan ook meerdere altaren en gezien de bloedspatten worden hier nog volop dieren geofferd.
Lunchen doe je bij ‘Heavens Door’, een restaurant met een fenomenaal uitzicht over het dal en de vulkaan. Het eten is ook nog eens erg goed. De laatste stop op de route zijn de Malanage hotsprings. Dit is zo’n fijne plek! Het water van links is koud, het water van rechts is heerlijk warm, misschien wel iets te! En het is er zo rustig, je bent echt midden in de jungle.
Daarnaast hadden wij het plan om de Inerie te beklimmen. Vanaf de Inerie heb je bij helder weer een heel mooi uitzicht over het dal waar Bajawa in ligt. De beklimming duurt vier uur en loop je samen met een gids. De meeste tochten vertrekken tussen twee en drie uur ‘s nachts. De avond ervoor hoor je of de trekking door kan gaan. In ons geval werden alle trekkings afgelast in verband met de voorspelde regen. En dat was maar goed ook. Het regende de hele nacht en ochtend pijpenstelen. Je kunt de wandeling naar de top van de Inerie eenvoudig regelen via iedere homestay in het dorp.
Lekker eten en drinken in Bajawa
- Heavens door is een hip restaurant dat een aantal kilometers buiten Bajawa ligt en de ideale lunchstop is tijdens je scooterrit door de omgeving. Vanaf het terras heb je uitzicht over Bena en de groene jungle. Het eten was uitmuntend.
- Maibeth Café & Restaurant is één van de betere restaurants in Bajawa, waar de lat niet heel erg hoog lijkt te liggen. De viscurry is een aanrader.
Fijn overnachten in Bajawa
In Bajawa kiezen we voor Cinnamon Guesthouse een heel eenvoudig guesthouse met in de ochtend havermoutpannenkoeken. Eigenaar Johannes bleek uitermate inventief met het regelen van scooters, gidsen en busvervoer.
5. Moni | Kelimutu
De grote trekpleister in Moni zijn de Kelimutu Crater Lakes die meerdere keren per jaar van kleur schijnen te wisselen. Maar de hele omgeving is de moeite waard! Weelderige jungle, rijstterrassen en watervallen voeren hier de boventoon.
Wat moet je zien en doen in Moni?
De Kelimutu Crater Lakes behoren tot de grootste toeristentrekkers van Flores. Verwacht geen honderden mensen op de rand van de krater. Maar een aantal andere bezoekers kwamen we wel tegen.
Het water van de drie kratermeren schijnt regelmatig van kleur te veranderen. Alle drie in andere kleuren. Van rood tot donkergroen alles komt voorbij. Zoals je op de foto ziet waren de eerste twee meren bij ons groen en melkachtig blauw. De derde was heel donkergroen, bijna zwart. De kleuren en het schouwspel van zon en wolken leverde hele spectaculaire plaatjes op.
Op ruim anderhalf uur scooteren van Moni ligt het paradijselijke Koka Beach. Een heerlijke plek voor een dagje zon, zee en strand. En lekker eten! Er zijn meerdere baaien, waardoor je al snel het idee hebt alleen op het strand te zijn. Zwemmen gaat bij eb helaas wat lastig in verband met de vele rotsen die net voor de kust liggen, maar het uitzicht is geweldig!
Wil je niet zo lang op de scooter zitten, dan is de rit naar de Murundao waterval en de Kolorongo Hotsprings een aanrader. Je kunt deze plekken ook bezoeken op de terugweg van de Kelimutu Crater Lakes. De Murundao waterval ligt net buiten Moni tegenover het Rainbow Café. Hier kun je tegen betaling je scooter kwijt en de waterval bezoeken. De ingang van de Kolorongo Hotsprings liggen aan de weg naar Kelimutu National Park. De hot springs liggen verscholen tussen de rijstvelden en zijn vanaf de weg niet te zien. Houdt er rekening mee dat in de vroege ochtend en aan het einde van de middag de locals de hot springs gebruiken voor hun dagelijkse bad.
Lekker eten en drinken in Moni
De plek voor een lekkere maaltijd en om andere reizigers te ontmoeten in Moni is Mopi’s Place. Wij kwamen hier één keer voor lunch en het was hartstikke gezellig. Dineren deden we iedere avond bij onze homestay. Het eten was goed en met de andere gasten en gastheer Lopes was het erg leuk! Ook bij Koka beach hebben we fantastisch geluncht. De vers bereide vis van de bbq was helemaal top.
Fijn overnachten in Moni
Zoek je een unieke plek om te overnachten in Moni? Dan kan ik je Gecko’s homestay van harte aanbevelen. Het was de leukste plek van heel Flores. Waarom? Allereerst verblijf je in een hele mooie bamboe bungalow met buitenbadkamer. De kamer ziet er onberispelijk uit! Gastheer Lopes en zijn broers en zus doen er alles aan om het je naar de zin te maken. Je kunt meehelpen bij het bereiden van het eten, het voeren van de kippen en varkens of gewoon op je veranda genieten van al het groen om je heen. Iedere avond wordt er een verse maaltijd bereid voor alle gasten, waarbij je tegen betaling kunt aanschuiven, maar het is niet verplicht. Wij hadden het erg gezellig met onze medegasten, dus aten iedere avond samen.
6. Maumere
Van Maumere heb ik weinig gezien. We kwamen hier dan ook met een specifiek doel: duiken! De noordoostkant van Flores is een mooie duikbestemming, maar gezien de reisafstand nog behoorlijk onontdekt. De perfecte plek dus om weer wat duiken toe te voegen aan ons logboek.
Wat moet je zien en doen in Maumere?
Maumere is niet een hele interessante stad. Het is een praktische eindbestemming voor je reis door Flores, omdat je vanaf hier door kunt vliegen naar andere bestemmingen in Indonesië. Ben je een duikliefhebber of gek op snorkelen? Dan kan het interessant zijn om toch een paar dagen te blijven plakken. Wij gingen als afsluiting van onze tijd op Flores nog een aantal dagen duiken bij Ankermi Happy Dive. Het resort is eenvoudig, maar het duiken met instructrice Claudia was erg goed. Ze runt het resort in haar eentje en weet het iedereen naar de zin te maken. Omdat het resort nogal is afgelegen is alles inbegrepen, dus ook de maaltijden.
Het duiken bij Ankermi was erg mooi. De riffen zijn goed hersteld na de aardbeving van begin jaren ‘90 en daarop volgende algenplaag. Net voor de kust bij het resort ligt een Japans oorlogsschip en ook ‘the crack’ die ontstaan is bij de aardbeving is een spectaculair gezicht. En het onderwaterleven is heel divers. We zagen haaien en schildpadden, grote red snappers, murenes, maar ook octopussen en zeepaardjes.
Hoe kom je op Flores?
Hoe je ook naar Flores reist, het is een flinke reis. Het meest logische is om een bezoek aan Flores te combineren met een bezoek aan een ander eiland in Indonesië, maar wij kwamen ook genoeg mensen tegen die vanuit Europa speciaal naar Flores vlogen. Houdt dan rekening met minimaal twee dagen reistijd.
Ben je al in Indonesië en reis je door naar Flores dan ook zijn er verschillende opties. Wij kwamen vanaf Lombok en hebben alle mogelijkheden om naar Labuan Bajo op Flores te reizen uitgebreid onderzocht.
Met de boot van Lombok (of elders) naar Flores
Tussen de Indonesische eilanden varen vrachtschepen die ook passagiers laten opstappen. De Pelni ferry is een goedkope, maar lastig planbare manier van reizen. Je moet maar net geluk hebben dat er een schip vertrekt van een bestemming vlakbij naar jouw bestemming. Op hun website kun je uitzoeken of dit het geval is. Het is aan te raden om een hut te boeken. Op het dek slapen schijnt erg oncomfortabel te zijn. Verwacht ook van de hut geen luxe en wees niet bang voor insecten. Wij spraken iemand die kort daarvoor met de Pelni van Lombok naar Labuan Bajo was gereisd en haar hut zat vol spinnen en kakkerlakken.
De meeste reizigers die vanaf Lombok met de boot naar Labuan Bajo reizen, nemen echter de toeristische ‘Wanua’ boot. Dit is meteen een tour langs Sumbawa en de Komodo eilanden. Win-win dus. De boten vertrekken op woensdag en zaterdag en zijn voorzien van basisvoorzieningen. Wil je een privéhut? Dan moet je op tijd boeken. Op het dek zijn vaak nog wel last-minute plaatsen beschikbaar. Maar wat ik van andere reizigers heb gehoord, kun je veel beter op het dek slapen in verband met het geluid en de hitte van de motor (die dicht bij de hutten zit).
Met het openbaar vervoer van Lombok naar Flores (bus en ferry)
Vanaf Mataram op Lombok vertrekken bussen naar Bima in het oosten van Sumbawa. Vanaf hier kun je met een lokale bus naar Sape, waar de veerboten naar Labuan Bajo vertrekken. Het is een avontuurlijke reis van zo’n 30 uur. Maar het was beter dan ik vooraf had gedacht. De touringcar was voorzien van airconditioning en comfortabel genoeg om een beetje in te slapen. Op de ferry naar Flores heb je volop bewegingsvrijheid en allerlei plekken om te zitten of liggen.
Vliegen van Lombok (of elders) naar Flores
De meest snelle en waarschijnlijk ook meest comfortabele manier om naar Flores te reizen is met het vliegtuig. Toch was dat voor ons geen optie. Allereerst willen we het aantal vliegbewegingen zoveel mogelijk beperken en daarnaast was het niet mogelijk om vanaf Lombok rechtstreeks naar Labuan Bajo te vliegen. We moesten eerst naar Denpasar op Bali om vanaf daar verder te reizen. Tel daarbij op dat binnenlands vliegen in Indonesië heel erg duur is in vergelijking met andere Aziatische landen en het was voor ons geen aantrekkelijke optie meer.
Onze voorkeur ging uit naar de Wanua boottrip, maar dat viel helaas niet te regelen in combinatie met onze visumverlenging. Dus kozen we voor de avontuurlijke bus en ferry optie. Achteraf is de reis ons behoorlijk meegevallen, maar avontuurlijk was het wel!
Vervoer op Flores
De Trans Flores Highway is de belangrijkste weg op Flores. De weg is de ideale manier om langs alle bovenstaande bestemmingen te reizen. Maar op Flores liggen ook diverse vliegvelden voor als je minder tijd hebt om van A naar B te reizen.
A. Gunung Mas en lokale bussen
Om tussen Labuan Bajo, Ruteng, Bajawa en Moni te reizen maakte ik gebruik van Gunung Mas en de lokale minibussen die een vaste verbinding hebben tussen de verschillende dorpen. Vanuit ieder dorp zijn er meerdere mogelijkheden, vraag bij je accommodatie naar de beste opties qua prijs en vertrektijd.
De eerste twee etappes (Labuan Bajo naar Ruteng en Ruteng naar Bajawa) reisde ik met Gunung Mas. Deze organisatie rijdt alle etappes van de Trans Flores Highway en staat bekend als veilig, betrouwbaar en goedkoop. Tickets kun je vooraf telefonisch reserveren. Je wordt vervolgens opgehaald bij je accommodatie en afgezet bij je volgende verblijfplaats, ideaal! Alleen in Bajawa werd je op een centraal punt afgezet en ook weer opgehaald. Dat was de reden dat we voor de etappe van Bajawa naar Moni kozen voor een lokale minibus, die ons wel kon oppikken bij ons guesthouse.
De busjes waren voorzien van airco, behalve bergop, dat was teveel van het goede. En ook belangrijk, ze werden niet overvol geladen. Het aantal personen dat mee kan is gebaseerd op het aantal zitplaatsen.
En de kosten? Die vielen inderdaad reuze mee. Dit waren de kosten per etappe:
- Labuan Bajo naar Ruteng: 180.000 IDR per persoon (inclusief booking fee, die ons hotel vroeg).
- Ruteng naar Bajawa: 120.000 IDR per persoon (in Bajawa stop buiten het dorp, er kwam nog 20.000 IDR per persoon bij voor vervoer naar accommodatie).
- Bajawa naar Moni: 125.000 IDR per persoon.
Tip! Heb je net als ik snel last van wagenziekte? Zorg dan dat je van te voren tabletten neemt tegen reisziekte. Ook hielp het mij om een stoel voorin naast de chauffeur te boeken.
B. Public car
Zit je liever niet in een minibus en wil je wat meer comfort? Of ben je met meer dan twee personen? Dan kan een public car een oplossing zijn. Dit is vergelijkbaar met een taxi. Voor de etappe van Moni naar Maumere regelden we samen met een Duits stel een public car naar onze accommodaties aldaar. Ze lagen vlakbij elkaar dus het was een goedkope oplossing voor ons allemaal. We betaalden 150.000 IDR per persoon.
Let op! Een public car is geen private car. Het kan zijn dat de chauffeur andere passagiers oppikt en meeneemt. Omdat wij met zijn vieren waren, hadden we uiteindelijk nog een soort van private car.
C. Private driver
Onderweg kwamen we ook heel veel reizigers tegen die een private driver hadden geregeld om van A naar B te reizen op Flores. In de meeste gevallen ging het om een chauffeur die ze op de hele route door Flores meenam. Dus van vertrek in Labuan Bajo tot hun laatste stop in de buurt van een vliegveld. Het voordeel is dat je op locatie ook meteen van vervoer bent voorzien en overal eenvoudig naar toe kunt, maar daar betaal je natuurlijk ook voor. Naast vervoerskosten moet je ook rekening houden met kosten voor overnachting en eten voor de chauffeur.
D. Scooter
Veel jonge reizigers legden de reis af per scooter. We kwamen Zwitsers tegen die van Labuan Bajo naar Bajawa reisden en weer terug. Maar ook Oostenrijkers en Duitsers die net als wij naar Maumere gingen en hun bagage vooruit hadden gestuurd. De scooter leverden ze uiteindelijk in vlakbij het vliegveld van Maumere. Het grote voordeel is dat je altijd en overal vervoer hebt en dat niet nog eens apart hoeft te regelen. Er bleek echter ook een groot nadeel en dat was de regen. Zeker in de weken dat wij in Flores waren, was het weer niet heel standvastig.
Wij gebruikten de scooter vooral om op locatie de omgeving te verkennen. Via alle accommodaties (behalve bij Ankermi) konden we een eigen scooter regelen.
E. Bemo
De meest lokale, minst comfortabele maar allerleukste methode van vervoer vond ik de bemo. Deze legt geen hele grote afstanden af, dus is minder geschikt om tussen plaatsen te reizen, maar binnen plaatsen is het gewoon iets om een keer te proberen. Ik ging met de bemo van ons resort in Maumere naar Ankermi en we zaten met 20 personen in een minibus met 14 zitplaatsen. En dan tel ik de personen die aan de buitenkant hingen nog niet mee. Oma’s, kinderen, kippen, sinaasappels, alles ging mee. Als iemand moest uitstappen, dan moest eerst de halve bus leeg. We deden bijna een uur over een rit van 20 kilometer, maar een ervaring was het zeker. En de kosten? Daar kun je niet over nadenken: 15.000 IDR per persoon.
Wat kost Flores? Gemiddelde kosten
Iedere dag hadden wij zo onze uitgaven voor eten en drinken, vervoer en overnachtingen. In onderstaande overzicht staan onze gemiddelde uitgaven:
- Een lokale maaltijd (street food): 30.000 IDR per persoon
- Een lokale maaltijd in een restaurant, inclusief fruit juice: 60.000 IDR per persoon
- Een grote fles water: 10.000 IDR
- Scooterhuur: 80.000 tot 125.000 IDR per dag
- Overnachting in homestay: 250.000 tot 350.000 IDR per kamer per nacht
Wil je meer weten over de kosten van een reis naar Flores? Ik schreef ook een handig artikel met daarin onze exacte uitgaven tijdens onze reis door Lombok en Flores.
Handig om te weten
Met bovenstaande tips heb je al een heleboel informatie om jouw trip naar Lombok te regelen. Er zijn nog een aantal algemene dingen handig om te weten.
Reisziek op de Trans Flores Highway
De Trans Flores Highway is een prima weg met over het algemeen goed asfalt en mooie uitzichten. Het schijnt dat sommige chauffeurs de weg gebruiken als circuit, maar tijdens onze ritten reed iedereen beheerst en rustig over de bochtige weg. Want bochtig is de weg zeker en dat maakt de weg zeker niet geschikt voor mensen die snel wagenziek zijn.
De eerste etappe van Labuan Bajo naar Ruteng moest de bus, ondanks dat ik een tablet voor reisziekte had genomen, voor mij stoppen omdat ik kotsmisselijk was. En dat is echt niet fijn kan ik je vertellen. De tweede en derde etappe gingen beter, omdat ik voorin kon zitten en grote koppen gemberthee achterover had geslagen. Maar reisziekte is een dingetje, dus wees goed voorbereid.
Waar kun je lekker eten op Flores?
Op Flores vindt je voornamelijk restaurants waar ze de bekende Indonesische gerechten, zoals nasi goreng, chicken curry en rendang serveren. Ook zijn er restaurants die echte lokale Flores gerechten maken, zoals Warung Brothers in Labuan Bajo. De kleine warungs met Indonesische gerechten zijn ook meteen je beste optie. Westers eten smaakt echt niet zoals je thuis gewend bent.
Mijn belangrijkste criterium om een goed restaurant te vinden in Flores was eigenlijk heel simpel: staan de locals in de rij voor het eten? Vooral tussen de middag is deze methode heel goed te gebruiken, aangezien veel Indonesiërs dan buiten de deur eten. Zat de warung vol met locals en waren er even zoveel mensen die een takeaway kwamen doen? Dan was het eten er heerlijk en vers en hoef je je dus ook weinig zorgen te maken over een voedselvergiftiging.
In de avond aten we op Flores regelmatig bij onze homestay, waar we zelf ook konden helpen met koken. Ook vroegen we soms aan de homestay eigenaar waar hij zelf met zijn familie graag ging eten (als we dachten dat dat gepast was) en anders gingen we af op reviews op Google of op tips van andere gasten in de homestay.
Tip! Bij alle restaurants en homestays kun je schoon drinkwater krijgen. Soms in plastic flessen, maar meestal ook in tanks om je eigen fles bij te vullen. Meestal is dit gratis, soms betaal je een kleine vergoeding.
Vliegen van en naar Flores
Er zijn meerdere luchthavens op Flores, onder andere in Labuan Bajo, Ende en Maumere. Toch is het aantal vliegverbindingen beperkt. De meeste vluchten gaan via Kupang op West-Timor naar de westelijke eilanden als Java en Bali.
Daarnaast bleken de verbindingen ook niet heel erg betrouwbaar. Het is heel gebruikelijk om vluchten te schrappen of uit te stellen. Heel vervelend als je daarna nog een vlucht moet halen. Het is dan ook aan te raden om een marge in te bouwen als je bijvoorbeeld na Flores een langeafstandsvlucht op de planning hebt, of net als ik het land moet verlaten omdat je visum verloopt. Gaat je vlucht door volgens planning, houdt dan alsnog rekening met vertraging. Onze vlucht vertrok bijna een uur later dan gepland uit Maumere.
Ook is binnenlands vliegen in Indonesië niet zo goedkoop als elders in Zuidoost Azië. Onze vlucht van Maumere naar Surabaya kostte flink meer dan onze vlucht de volgende dag van Surabaya naar Penang.
Alhoewel het reizen op Flores dus best avontuurlijk kan zijn, maakt de mooie natuur een reis naar Flores dubbel en dwars waard. Zou jij naar Flores Indonesië willen? En wat zou je daar graag willen ontdekken?
Tot slot
Heb ik je enthousiast weten te maken voor Flores Indonesië? Laat het dan hieronder in de reacties weten. Ook vind ik het leuk om jouw foto’s te zien op sociale media! Vergeet dan vooral niet om mij even te taggen:
Instagram: @cindyhunen
Facebook: @backpackfever.nl
Je kunt het artikel ook opslaan op Pinterest, dan kun je het later op je gemakje nog een keer nalezen!
Deze pagina bevat affiliate links. Het bijhouden van een reisblog is ontzettend leuk, maar kost ook veel tijd en energie. Wil jij mij graag bedanken voor de tips en inspiratie in dit artikel, dan zou ik het leuk vinden als jij via één van de links op deze pagina een product besteld of een overnachting reserveert. Het kost jou niks extra’s en levert mij een kleine vergoeding op. Een gratis bedankje van jou voor mij dus!
10 Comments
Wat een fantastische beleving en omschrijving van alles war er te beleven valt op Flores.
Bedankt en ik hoop dat wij dit jaar Flores kunnen gaan bezoeken.
Met vriendelijke reisgroet,
Martha Monoarfa
Wat een mooi vooruitzicht! Flores is erg mooi. Ik denk dat je daar een fijne tijd gaat hebben. Veel plezier met de voorbereiding! En aarzel niet om nog wat te vragen. Vrolijke reisgroetjes, Cindy
Beste Cindy,
In Mei 2023 van paln naar Timor te bezoeken. Gezien de vliegverkeer niet met regelmaat kijk ik eventueel met de boot vanuit Surabaya of Bali te gaan. Kan je mij enige tips geven.
Van uit Maumere naar Deli met de boot is dat mogelij en is het een geregelde bootdienst ?
Mijn dank.
hartelijke groet,
Paco K
Hi Paco, dat klinkt als een groot avontuur! Omdat Oost-Timor geen onderdeel is van Indonesië, weet ik niet of de Pelni ook tussen Maumere en Dili (Oost-Timor) vaart. Van Maumere naar Kupang in Indonesisch Timor is wel een optie. Dan zou je over land verder kunnen reizen. Alvast een hele goede reis! Vrolijke reisgroet, Cindy
Great Blog. I went with Maika Diving as well. very good crew and I was so happy with the food. I was looking us their company and found your website. but they have a different diving website at https://www.scubadivekomodo.com They do diving as well. I will keep checking back! thank you
Thanks James! Happy to hear that you also had a wonderful experience with Maika. Their chef was so good, we’re still talking about the food on this trip. I didn’t know about this site, I found the one mentioned in the article. Thank you for the addition.
Leuke blog! Wij blijven 6 dagen in Flores en gaan dan op tour naar de Komodo eilanden. We verblijven wel de 6 dagen op 1 plek in de buurt van Labuan Bajo, is er daar ook voldoende te doen/bereiken of voorzien we toch beter overnachtingen op andere plaatsen ook?
Hi Severine, wat een heerlijk vooruitzicht! Wij zijn vijf dagen in Labuan Bajo gebleven en vonden dat wat aan de lange kant, maar het kan wel. Zeker als je een scooter kunt huren. Je kunt dan bijvoorbeeld naar Cunca Perlamping (waterval) rijden en daar zwemmen. Of je kunt langs de zuidkust rijden op zoek naar verborgen strandjes. Een andere optie is een tweedaagse trip naar Wae Rebo. Een traditioneel dorp. Het leek ons heel tof, maar door het slechte weer, kon de trekking naar het dorp niet doorgaan. Veel plezier!
Hoi Cindy, erg leuke en nuttig verslag! We gaan iets soortgelijks doen deze zomer. Ik vind het lastig inschatten of het vervoer met auto/busje van plaats naar plaats ter plekke een beetje makkelijk te regelen valt? Zijn er in genoemde steden ‘kantoortjes’ hiervoor? Hoe heb je dat aangepakt?
Hi Bertine, wat leuk om te horen dat je zoveel inspiratie uit dit artikel haalt! En wat een mooie reis hebben jullie voor de boeg. Wij regelden ons vervoer telkens via de accommodatie, behalve in Labuan Bajo, toen zijn we op een kantoortje geweest (daar zijn er genoeg van). In de andere plaatsen vroegen we bij de accommodatie naar Gunung Mas. Vaak konden zij tickets regelen of een chauffeur voor een gunstiger tarief. Veel plezier met de voorpret!