Eerlijk is eerlijk: vooraf zag ik een beetje op tegen mijn reis naar Sabah, de noordelijkste provincie van Maleisisch Borneo. De jungle leek me fantastisch, duiken rondom Sabah leek me geweldig, maar toch kreeg ik de kriebels. Waarom? Ieder onderdeel van een rondreis door Sabah leek gepland te moeten worden door een touroperator. “Kun je hier dan niet zelfstandig en spontaan rondreizen”, vroeg ik me af?
Niets bleek minder waar! Je kunt prima zelfstandig rondreizen door Sabah en nog steeds een onvergetelijke tijd hebben. Met onze huurauto reden we van Kota Kinabalu naar de Tip van Borneo, naar de voet van de Kinabalu en dwars door Sabah om de orang-oetans van Sepilok en de Kinabatangan Rivier te bezoeken. De rit terug van Tawau naar Kota Kinabalu was ongelooflijk spannend, maar ook ontzettend mooi. En als klap op de vuurpijl maakten we ook nog onze mooiste duik ooit in Sabah.
Het is de hoogste tijd om mijn tips voor een rondreis Sabah te delen, zodat jij daarmee ook zelf een onvergetelijke roadtrip Maleisisch Borneo kunt plannen.
Hoe is het om met de auto door Sabah te reizen?
Zelf met de auto door Sabah reizen is vooral weggelegd voor avontuurlijke reizigers. Je rijdt er aan de linkerkant van de weg, de kwaliteit van de wegen is niet al te best, er zijn weinig voorzieningen langs de wegen (benzinepompen, restaurants, etc.) en je hebt ook niet overal bereik met je Maleisische simkaart. Maar de vrijheid en dosis avontuur die je er voor terugkijkt, maken dat ik het zo weer zou doen.
Vooraf hadden wij de route van onze roadtrip Maleisisch Borneo besproken met de autoverhuurder en diverse locals, zodat we precies wisten welke wegen heel mooi waren en welke wegen we beter konden vermijden. En zo wisten we ook ruim van tevoren dat de rit van Tawau naar Keningau de meest spannende etappe zou worden. En dat was ook zo. Er zaten grote scheuren, diepe gaten en verzakkingen in het asfalt en op sommige plekken was het asfalt volledig verdwenen. De dichte jungle van het Maliau Basin was echter super mooi en één van de meest dichte jungles die we op Borneo hebben gezien.
Daarnaast bracht de auto ons naar plekken die anders moeilijker bereikbaar waren geweest, zoals de Tip of Borneo en de Poring Hot Springs.
Zelf jouw roadtrip door Maleisisch Borneo regelen is ook een hele goede manier om jouw droomreis naar Borneo betaalbaar te houden.
Auto huren in Kota Kinabalu
Wij huurden onze auto heel bewust via een lokale autoverhuurder. Bij de grote internationale autoverhuurders moet je het doen met generieke voorwaarden en algemene informatie en wij hadden behoefte aan gedegen advies.
Gelukkig hadden wij al goed contact met Daniel van GogoBorneo Tours en kon hij ons van uitstekend advies voorzien over de route en ook een aantrekkelijk aanbod doen voor autohuur met goede voorwaarden.
Kies je toch liever voor een wereldwijd actieve autoverhuurder? Dan kan ik je aanraden om je auto vooraf te boeken via Sunny Cars.
Sabah Tip! GogoBorneo Tours
Wij huurden onze auto via GogoBorneo Tours. Ben je in Kota Kinabalu en wil je graag een tour organiseren of een auto of scooter huren, loop dan zeker even bij hen binnen. Eigenaar Daniel is een vlotte jonge ondernemer die supergoed met je meedenkt. Je kunt hem ook Whatsappen, het nummer staat op zijn Facebookpagina.
Tips voor een roadtrip Maleisisch Borneo
En ik heb nog wel meer tips voordat jij start met jouw reis door Sabah, zoals het aantal dagen dat je uit moet trekken voor de route en of je politiecontroles kunt verwachten.
Hoeveel dagen heb je nodig voor een rondreis Sabah?
Mijn allerbelangrijkste tip voor het plannen van een roadtrip Maleisisch Borneo? Dat is ‘neem de tijd’. Je bent niet helemaal naar deze uithoek van de wereld afgereisd om er in een paar dagen doorheen te scheuren en een paar vinkjes te zetten. Neem de tijd om al het natuurschoon in je op te nemen en de lokale bevolking te ontmoeten.
Onderstaande roadtrip route gaat uit van een vakantie van drie weken en bevat alle stops die wij hebben gedaan. Je kunt de reisroute natuurlijk aanpassen aan je eigen behoeftes en vrije dagen.
Houd er ook rekening mee dat je meer tijd moet uittrekken om de afstand te overbruggen dan je in Nederland zou doen. Je kunt gerust rekenen op twee tot drie keer zo lang. Dat komt niet alleen door de kwaliteit van de wegen, maar ook door het rijgedrag van de Maleisiërs, de grote hoeveelheid zwaar verkeer en de beesten langs en op de weg.
Internationaal rijbewijs en politie
Het is verstandig om een internationaal rijbewijs mee te nemen als je van plan bent om een auto te huren in Sabah. Je zult op meerdere plekken standaardcontroles tegenkomen. Wij hadden altijd een pakketje met ‘papieren’ klaarliggen voor dit soort situaties.
In dit pakketje? De papieren van de autoverhuurder, het Nederlandse rijbewijs, het internationale rijbewijs en nog wat extra documenten die er officieel uitzagen, maar echt niks toevoegden. We hebben de ervaring in Azië dat hoe meer papieren je geeft, hoe meer verwarring er is bij de verkeersagent en hoe sneller je door kunt rijden. En dat ging zeker ook in Maleisië op.
Tip! Een internationaal rijbewijs is verkrijgbaar bij de ANWB.
Roadtrip Maleisisch Borneo: de route
Deze route door Maleisisch Borneo brengt je in alle uithoeken van Sabah en is daarmee super gevarieerd. Onderweg kun je duiken of snorkelen, hiken en de jungle verkennen. Ook kom je in traditionele dorpjes waar je naast moderne invloeden ook nog bijzondere tradities en gebruiken kunt zien. En met een beetje mazzel spot je orang-oetans en olifanten.
Op zoek naar een andere reisroute door West-Maleisië of Borneo? In dit artikel met handige reisroutes voor Maleisië vind je nog meer inspiratie voor een rondreis Maleisië.
“We maakten hier onze mooiste duiken ever!”
Onze reisroute Sabah op de kaart
Kota Kinabalu (3 nachten)
Eerlijk is eerlijk… Kota Kinabalu is niet de leukste plek van Maleisië om te verblijven. Er is een groot contrast tussen de luxe malls, hotels en AirBnB complexen in de binnenstad en de sloppenwijken daar net buiten.
Toch heb ik me er prima vermaakt en dat kwam vooral door de leuke plekken in de omgeving. Zo ging ik een dag eilandhoppen en snorkelen in het Abdul Rahman Marine Park en dompelde ik me onder in inheemse culturen bij het Mari Mari Cultural Village. Deze laatste kun je overigens prima combineren met een bezoek aan de Ulu Kionsom waterval waar je een verfrissende duik kunt nemen.
Het Matata Hotel is een nieuw hotel in het centrum van Kota Kinabalu dicht bij alle leuke authentieke restaurantjes en de weekend night market.
Met je huurauto rijdt je vervolgens naar de kust bij Kota Belud. Daar wacht de bootman van Bigfin op je voor een kort ritje naar het Bigfin Dive Resort.
Borneo Tip!
Kota Kinabalu is niet de leukste stad van Maleisisch Borneo, dat is namelijk het gezellige en groene Kuching in Sarawak. Kuching heeft een leuke binnenstad met kleine winkels en restaurantjes, vrolijke street art, een keur aan culturele en historische uitstapjes en luxe shopping malls. Maar het allerleukste aan Kuching is dat de natuur nooit ver weg is.
Bigfin Dive Resort, Kota Belud (3 nachten)
Ben je een snorkelaar, scuba duiker of freediver? Bij Bigfin maakt het allemaal niet uit. Een uniek duikresort, omdat zij de enige zijn die in deze omgeving duik- en snorkeltrips organiseren. En ook nog eens een superleuke plek om te verblijven.
Het duikresort heeft een paar hutten boven op de klif, die bij helder weer fantastisch uitzicht bieden op Gunung Kinabalu. In het restaurant ontmoeten we andere reizigers uit Nederland, Duitsland, Maleisië en het Verenigd Koninkrijk met wie we reisverhalen en tips uitwisselen.
We maakten hier onze mooiste duiken ever! Onderwater is het zicht namelijk perfect en zien we onder andere een grote zwartpuntrifhaai en meerdere schildpadden van heel dichtbij. Het koraal is er kleurrijk, de vissen talrijk. De perfecte duikspot dus.
Ook combineren we een duiktrip met een bezoek aan de tropische Mantanani Eilanden. Zo turquoise als hier, zagen we het water niet vaak. En ook hier spotten we weer schildpadden.
Ik heb echt een geweldige tijd gehad bij Bigfin. Alles was goed georganiseerd, de duikgidsen waren superenthousiast en de kok bereidde fantastische maaltijden. Ik zou hier zo weer naartoe gaan!
Na Bigfin rijden we door naar het noordelijkste puntje van Borneo.
Tip of Borneo (2 nachten)
De Tip of Borneo is de plek waar de Suluzee en Zuid-Chinese Zee op elkaar botsen. Bij rustig weer zou je het kleurverschil moeten zien. Als ik bij de Tip of Borneo staan, is het echter nogal onstuimig en kan ik dit niet waarnemen.
De Tip of Borneo is echter veel meer dan dit uiterste puntje. Het is een schiereiland vol traditionele vissersdorpen en mooie stranden. Ik kan je dan ook van harte aanraden om via de westkust omhoog te rijden en onder andere te stoppen bij Kelambu Beach en Secret Beach.
Een leuke plek om te overnachten is in het traditionele dorp Tajau Laut. Hier kun je meekijken in het leven van de vissers van de Bajau Laut stam. Wij sliepen in een huisje op palen bij Tajau Laut Guesthouse. Maak ook zeker gebruik van het aanbod van de vriendelijke gastheer om zijn snorkelspullen te lenen!
Daarna is het tijd om de bergen in te gaan. Via de schitterende Kota Marudu naar Ranau route komen we uiteindelijk aan de voet van de machtige Kinabalu.
Kundasang (2-3 nachten)
Het dorp Kundasang is de uitvalsbasis voor een bezoek aan het Mount Kinabalu National Park. Wij hebben besloten niet de spectaculaire wandeling naar de top te maken. Deels vanwege de kosten, die fors hoger liggen dan voor de beklimming van de Sangkareang/Rinjani op Lombok, maar vooral vanwege de niet al te beste weersverwachtingen.
Maar ook zonder trekking naar de top van de Kinabalu kun je genieten van al het natuurschoon in het park. Wij hebben de tip gekregen om naar de Poring Hot Springs te gaan en vanuit daar de wandeling naar de Langanan waterval te maken. En ook dat blijkt een spectaculaire en stevige tippel te zijn, waarin je flink wat hoogtemeters maakt en de nodige bloedzuigers tegenkomt.
De wandeling is echter echt heel tof langs de rivier en ver buiten de toeristische paden. De waterval is een ‘echte’. Een prachtige plek om even pootje te baden en te picknicken. En de grootste beloning? Die wacht aan het einde als je weer terugkomt bij de ingang. Dan kun je namelijk je spieren nog even laten ontspannen in de hot springs.
De accommodaties in Kundasang hebben zwaar te lijden van de hoge luchtvochtigheid en Maleisisch onderhoud (geen onderhoud dus). Na wat speuren kozen wij uiteindelijk voor het prima Zen Garden Resort.
Na de jungle van Kundasang volgt een lange rit naar Sepilok.
Sepilok (3 nachten)
Sepilok is bekend vanwege zijn opvangcentra voor orang-oetans en Maleisische lippenberen. Maar ook heel tof is de Canopy Walk in het Rainforest Discovery Centre. Wij gaan zelfs twee keer. De eerste keer regent het pijpenstelen en dat geeft het regenwoud iets magisch. Overal kringelen mistflarden tussen en boven de bomen. De dag erna schijnt de zon en is de lucht strakblauw. Het regenwoud ziet er compleet anders uit!
Als je mazzel hebt, kun je hier ook orang-oetans, neushoornvogels en andere exoten tegenkomen. Wij komen alleen een groep makaken tegen. Ook vind je hier flinke bomen. De reus met de naam Kabili Monster is maar liefst 75 meter hoog!
Orang-oetans zien we wel in het nabijgelegen Orang-Utan Rehabilitation Centre. Hier worden orang-oetans opgevangen die door de enorme houtkap in Sabah in de problemen zijn gekomen. Als ze er klaar voor zijn, gaan ze terug de jungle in. Wij mogen kijken tijdens de voedertijd. Het is een vermakelijke show die de orang-oetans en gehaaide makaak opvoeren. We kunnen van dichtbij het gedrag van de apen bestuderen, zonder dat we ze storen. Een heel bijzondere plek!
In Sepilok verblijven we bij het eenvoudige maar Sepilok B&B, op loopafstand van het Rainforest Discovery Centre en met huisjes omgeven door groen.
Na Sepilok rijden wij door naar Sandakan voor een praktische stop. We willen graag onze kleren wassen en onze toiletartikelen aanvullen. Je kunt ook direct naar de Kinabatangan rivier rijden.
Optioneel: Sandakan (1 nacht)
Sandakan is vooral een praktische stop. Als je net zoals wij even een wasje wilt draaien en wat inkopen wilt doen, dan zit je hier goed. Wij combineren deze praktische zaken met een bezoek aan het Agnes Keith House.
Agnes Keith was schrijfster en documenteerde haar tijd in Borneo. Haar man was conservator van het regenwoud hier en de grondlegger van de beschermde reservaten. Hij realiseerde zich dat naast houtkap ook natuurbeheer essentieel was. Samen maakten ze in de jaren ’30 meerdere reizen door de diepe jungle van het noordoosten van Borneo. Met de boot, want wegen waren er niet. Dat was nog eens avontuur.
In het museum krijg je een indruk van de rijkdom van de kolonialisten die hier woonden. Maar zien ook oude foto’s van de stad en haar inwoners. De foto’s van een inheemse stam die kennismaakt met een Elektrolux koelkast zijn te grappig. Nog nooit eerder voelden ze en proefden ze ijs.
Na Sandakan is het tijd voor een nieuw jungle avontuur. We gaan off-grid aan de Kinabatangan rivier.
Sabah Tip! High tea time
Naast het Agnes Keith House ligt een romantisch Engels theehuis met een prachtige Engelse tuin. Hier kun je terecht voor een echte Engelse high tea. Verder zijn er weinig overblijfselen uit de Engelse tijd in Sandakan.
Kinabatangan rivier (3 nachten)
Eén van de allertofste dingen om te doen in Sabah is een bezoek aan het Tungog Rainforest Eco Camp (TREC) bij de Kinabatangan rivier. TREC ligt ver van alle andere toeristendorpen aan de Kinabatangan, middenin een jong regenwoud aan het mooie Tungog meer. De bewoners werken keihard om de jungle meer ruimte te geven en de palmolieplantages die je overal aan de Kinabatangan rivier vindt terug te dringen.
Met onze lokale gidsen gaan we de rivier op en de jungle in. Tijdens onze uitstapjes zien we proboscis apen, makaken, gibbons, adelaars en heel veel neushoornvogels. Helaas kunnen we de orang-oetans niet vinden, ondanks dat onze gidsen driftig zoeken.
Ons hutje in het Eco Camp is eenvoudig, maar heeft wel een badkamer met westers toilet en een zogenaamde mandi. Als je me een jaar geleden had verteld dat ik met een emmer zou douchen, had ik je niet geloofd, maar ik heb het gedaan en het was heerlijk verfrissend na de zweterige jungle trekkings en boottochten.
Het is een hele bijzondere plek om te verblijven. TREC staat namelijk bekend als één van de beste voorbeelden op het gebied van Community Based Tourism in Azië. Alle opbrengsten van ons verblijf gaan naar de inwoners van het dorp die het kamp runnen en naar natuurbehoud.
In het kader van natuurbehoud hebben we ook nog zelf een boom geplant. Ik ben heel benieuwd hoe die er over 25 jaar uit ziet en of het dan een plek is waar orang-oetans weer graag overnachten.
Vanaf de Kinabatangan rivier gaat de roadtrip door Sabah verder naar Tawau. Niet ver van de grens met Indonesië.
Nog niet klaar met alle jungle avonturen? In West-Maleisië vind je het afgelegen Belum Eco Resort. Ook een pareltje!
Tawau (2 nachten)
Tawau is de plek om voorbereidingen te treffen voor de mooiste etappe van de roadtrip Sabah, maar ook de moeilijkste. Het is tevens de plek in Maleisië waar we de meeste armoede zien. Er zijn hier veel Indonesische migranten die onder erbarmelijke omstandigheden leven.
Ook is het de plek waar de meest hoge bomen van Borneo staan. Sterker nog, deze woudreuzen horen tot de hoogste bomen ter wereld. Ga daarom zeker ook een kijkje nemen in het Tawau Hills Park. Vergeet niet je zwemkleding en picknickspullen mee te nemen, want onder de hoge bomen stroomt een heerlijk riviertje waar je prima kunt zwemmen. De Maleisiërs komen hier zelf ook graag voor een picknick.
De etappe van Tawau naar Keningau is lang en vermoeiend door de vele diepe gaten en scheuren in de weg. Neem voldoende eten, drinken en brandstof mee en houd er rekening mee dat je niet overal mobiel bereik hebt. De natuur is hier op haar mooist!
Optioneel: Keningau (1 nacht)
Tegen de tijd dat wij bij Keningau aankomen zijn we wel klaar met rijden en hobbelen. We boeken hier ter plaatse een kamer in het Sento Hotel en verblijven hier voor de nacht. Als je nog fris bent, kun je natuurlijk ook je weg vervolgen naar Kinarut of Kota Kinabalu.
Vanuit Keningau is het nog een kleine twee uur rijden naar de kust van Kinarut.
Optioneel: Kinarut (1 nacht)
Wij sluiten onze roadtrip door Maleisisch Borneo af in het luxe Langkah Syabas Beach Resort in Kinarut. Een hele fijne plek aan het strand om alle ervaringen van de afgelopen dagen nog even te herbeleven.
Je kunt natuurlijk ook doorreizen naar Kota Kinabalu en daar nog een paar dagen relaxen in één van de mooie resorts aan zee.
Na Kinarut is het tijd om jouw roadtrip Maleisisch Borneo af te sluiten en de auto weer in te leveren. Vanaf Kota Kinabalu kun je terugvliegen naar Kuala Lumpur of doorreizen naar je volgende bestemming.
Tot slot
Heb ik je enthousiast weten te maken voor een avontuurlijke roadtrip Maleisisch Borneo dwars door de binnenlanden van Sabah? Laat het dan hieronder in de reacties weten. Ook vind ik het leuk om jouw foto’s te zien op sociale media! Vergeet dan vooral niet om mij even te taggen:
Instagram: @cindyhunen
Facebook: @backpackfever.nl
Plan zelf je roadtrip Maleisisch Borneo
Met deze handige links plan je in een handomdraai zelf je een avontuurlijke rondreis door Sabah.
Deze pagina bevat affiliate links. Het bijhouden van een reisblog is ontzettend leuk, maar kost ook veel tijd en energie. Wil jij mij graag bedanken voor de tips en inspiratie in dit artikel, dan zou ik het leuk vinden als jij via één van de links op deze pagina een product besteld of een overnachting reserveert. Het kost jou niks extra’s en levert mij een kleine vergoeding op. Een gratis bedankje van jou voor mij dus!
2 Comments
Hoi,
Allereerst. In mijn Chrome-browser is het niet mogelijk om een reactie achter te laten (wel in Firefox). Fyi :).
Verder leuk avontuur en tof om alles te lezen. Wij overwegen iets soortgelijks, namelijk van KK met de auto naar Kota Belud (wrs ook Big Fin), volgens de Kundasan-regio, dan Sepilok e.o., gevolgd door of de Kinabatangan of Tabin dat ernaast ligt, dan door richting Semporna en eindigen in Tawau.
We reizen dan met 2 kinderen van 9 en 11, maar zien dat laatste stuk van Tawau terug naar KK wat minder zitten i.v.m. tijdgebrek.
Ik ga maar even bij jouw tip na of we de auto tegen betaling ook in Tawau kunnen droppen zodat we onze reis met het vliegtuig vanaf Tawau kunnen vervolgen. Zal wel wat extra kosten, maar wellicht de moeite waard en ook vast wel mogelijk.
We gaan in april/mei. In welke periode was jij daar en viel het op dat het extra veel regende oid? We hebben een beperkt aantal dagen en ik wil alles wel vooraf vastleggen (primair duiken bij Big Fin en alles tussen Sepilok en Semporna, want anders zitten de pareltjes toch op enig moment vol bij 4 personen).
Vooralsnog het volgende globale plan:
3 nachten KK (om de omgeving te verkennen incl. Klias)
6 nachten Big Fin & Mantanani (verdeling staat niet vast en hangt ook af of de kids al een PADI OW kunnen doen bij Big Fin)
1 nacht Kundasan
2 nachten Sepilok e.o.
2 nachten Kinabatangan of Tabin
4 nachten Semporna
Ik kan eventueel nog wel wat schuiven, maar op zich hebben we al wel ervaring op Sabah (zijn er al vaak geweest, maar nog niet met de kinderen)…..
Ik ben benieuwd of je wat leuke tips oid hebt :).
Groet,
Ilya
Hi Ilya, wat een tof avontuur staat jullie te wachten, jullie route ziet er alvast goed uit! Wij hebben deze roadtrip gemaakt in juni en hadden bijna iedere dag wel wat regen, maar in de meeste gevallen was het gewoon een plensbui en dan weer droog. Wij hebben Daniel van GoGoBorneo tours als heel meedenkend ervaren, dus ik zou het hem inderdaad gewoon voorleggen. Ik zou vanuit KK ook echt een uitstapje maken naar Mari Mari cultural village, dat vonden wij zonder kinderen al heel leuk, maar volgens mij vinden kinderen dit fantastisch. Veel plezier met de voorpret!
Ik ga even onderzoeken wat er mis is met de reactie mogelijkheid, dankjewel voor het doorgeven!